فدریکا موگرینی به عنوان کسی که تاکنون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بوده است برای ایرانیها چهرهای شناخته شده به حساب میآید. طی ۵ سال گذشته به ویژه در جریان مذاکرات برجام چهره او به عنوان دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا در ذهن مردم ایران نشست. به ویژه آنکه در سال ۲۰۱۴ جایگزین کاترین اشتون شده بود که در دوران او مذاکرات ایران با قدرتهای جهانی پیشرفت قابل محسوسی برای مردم نداشت. پس از ۵ سال حالا جایگزین این سیاستمدار ایتالیایی مشخص شده است و موگرینی،۴۶ ساله تا چند ماه دیگر و احتمالا در ماه دسامبر از سمت فعلی خود خداحافظی میکند. موگرینی که سابقه فعالیت به عنوان وزیر خارجه ایتالیا هم در کارنامهاش دارد در جریان مذاکرات ایران با ۱+۵ نقش موثری داشت و بحثهای داغ و گاهی تند و تیز او با محمد جواد ظریف،وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در جریان مذاکرات برجام مشهور است.
شاید یکی از معروفترین موارد هم مربوط به جمله مشهور ظریف یعنی «هرگز یک ایرانی را تهدید نکن» است. در جریان مذاکرات وین که به اعلام برجام رسید طی اختلاف نظر بر سر رفع تحریمهای نظامی، خانم موگرینی حرف از ترک مذاکرات میزند که محمد جواد ظریف در پاسخ به آن با فریاد میگوید: “هیچوقت یک ایرانی را تهدید نکن” و سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز در ادامه میگوید: همچنین یک روس را ! موگرینی بعدها این ماجرا را تائید کرد و در گفت و گو با سیانان گفت: انتظار نداشته باشید وقتی یک ایرانی و ایتالیایی مذاکره میکنند، گفتگوی سردی داشته باشند؛ بحث داغی در خواهد گرفت، اما با این وجود دو طرف احترام متقابل را حفظ کردهاند.
نامزد پست مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا حالا جوزف بورل،وزیر خارجه اسپانیاست که احتمالا در آینده نزدیک اظهارات او هم با تبدیل شدن به چهره سیاست خارجی اتحادیه اروپا بیشتر از گذشته مورد توجه رسانهها قرار خواهد گرفت.
مرد رک،منتقد ترامپ
جوزف بورل،۷۲ ساله در میان دیپلماتهای دیگر به رک و صریح بودن مشهور است. همکارانش میگویند ابایی از گفتن حرفهایش ندارد و برخی مواقع هم ممکن است زود عصبانی شود. او تاکنون به عنوان وزیر امور خارجه اسپانیا فعال بوده و اتفاقا نظر خوبی نسبت به ایران به ویژه در ماجرای برجام داشته است و از این توافق جهانی بارها حمایت کرده است.
او چندی پیش با اشاره به تصمیم ایران برای کاهش تعهدات خود در اجرای برجام گفته بود: تا آنجا که من میدانم این تصمیم ایران در چارچوب برجام است.
بورل تاکید داشت که آمریکا با خروج از برجام اقدام بدی انجام داد و زمینه تصمیم اخیر ایران در کاهش تعهدات ایران را فراهم کرد.
او در جای دیگری هم درباره برجام و مواضع دونالد ترامپ تاکید کرده بود که ادامه سیاست های واشنگتن مبتنی بر تهدید طرف مقابل درخواست های یکجانبه از وی، در عصری که ما زندگی می کنیم، معنا و مفهومی ندارد.
بورل در نشستی خبری با سرگئی لاوروف،وزیر خارجه روسیه پس از اعلام خروج یکجانبه آمریکا از برجام گفت: این ایده رئیس جمهوری ترامپ که معتقد است «اگر شما با ما نیستید علیه ما هستید»، سیاستی است که دیگر این روزها خریدار ندارد و به عصری دیگر مربوط می شود.
انتقادهای تند و تیز از سیاستهای آمریکا
انتقادهای صریح جوزف بورل از ترامپ هم مشهور هستند. در ماجرای ونزوئلا و آشوبهای این کشور این دیپلمات اسپانیایی گفته بود آمریکا به جای تلاش برای حصول توافقی صلح آمیز در ونزوئلا به مانند «گاوچران های غرب وحشی» همواره در حال تهدید این کشور آمریکای جنوبی است.
او در انتقاد تند از سیاستهای ترامپ در مسائل جهانی هم چندی پیش اعلام کرده بود شوکی که ترامپ به کل سیستم جهانی وارد کرده شانسی است تا اروپا بتواند خود را از نو تعریف کند و قدمی به جلو بردارد. اسپانیا واقعا شانسِ این را میبیند که یک چندجانبگی تازهای بنا کند که زیر چتر آمریکا نباشد.
نامزد پست مسئول سیاست خارجی اروپا چندی پیش هم در گفت و گو با روزنامه الپاییس تاکید کرده بود اروپا باید یک منطق قدرت را در برابر آمریکا به کار بگیرد.
نامزدی بیسابقه دو زن برای پستهای مهم اتحادیه
سران اتحادیه اروپا همچنین شب گذشته اورزولا فن در لاین وزیر دفاع آلمان را به عنوان نامزد ریاست کمیسیون اتحادیه اروپا و جایگزین ژان کلود یونکر معرفی کردهاند. برای اولین بار است که یک زن برای این سمت در نظر گرفته میشود. خانم فن در لاین، از افراد نزدیک به آنگلا مرکل صدراعظم آلمان شناخته میشود. در جریان بحثهای داغ سه روزه برای انتخاب نامزد این سمت امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه هم از حامیان جدی او محسوب میشد.
او اولین زنی است که در آلمان در مقام وزیر دفاع ایفای نقش کرده و تا کنون بارها نیز به عراق و افغانستان برای دیدار از نظامیان آلمانی مستقر در این کشورها سفر کرده است.
همچنین شارل میشل،نخست وزیر بلژیک به عنوان نامزد سمت ریاست شورای اروپا معرفی شده تا جایگزین دونالد تاسک شود. کریستین لاگارد، رئیس کنونی صندوق بینالمللی پول برای ریاست بانک مرکزی اروپا نامزد شده است. سمتهای این افراد زمانی قطعی و نهایی خواهد شد که نمایندگان پارلمان اروپا با رای اکثریت مطلق، این نامزدی را تایید کنند. اگر این افراد آرای مورد نیاز را به دست نیاورند بار دیگر شورای اروپا تشکیل جلسه خواهد داد و ماراتن گفتگوی ۲۸ رهبر اتحادیه اروپا از سرگرفته میشود.