شب حمله احتمالی به ایران در کاخ سفید چه گذشت؟/ چه اطلاعاتی درباره قاسم سلیمانی به ترامپ رسید؟

اواخر هفته گذشته و در پی انهدام یک فروند پهپاد آمریکایی که وارد حریم هوایی ایران شده بود، ترامپ به حرف ژنرال‌ها و دیپلمات هایش گوش داد. نمایندگان مجلس و مشاوران ترامپ وارد عمل شدند و توصیه‌هایی به او کردند، اما به نوشته نیویورک تایمز، ترامپ حرف یکی از ان‌ها را بیشتر مورد توجه قرار داد: تاکر کارلسون میهمان و تحلیل گر شبکه فاکس نیوز.

به ادعای بسیاری از رسانه‌های معتبر آمریکایی از جمله نیویورک تایمز، مشاوران امنیت ملی ترامپ خواستار حمله انتقام جویانه علیه ایران بودند، در حالی که کارلسون در روز‌های اخیر یک توصیه به ترامپ داشت: پاسخ به تحرکات ایران با زور یک انتقام دیوانه وار است و اگر ترامپ وارد جنگ با ایران شود باید با شانس انتخاب مجدد به عنوان رییس جمهور خداحافظی کند.

تصمیم ترامپ برای حمله به ایران قطعا به مهمترین تصمیم سیاست خارجی او در دوران ریاست جمهوری اش تبدیل میشد و تبعات آن باید مد نظر قرار میگرد. در نتیجه با در نظر گرفتن این تبعات، ترامپ ژست بشردوستی گرفت و اعلام کرد به دلیل خسارات جانی‌ای که ممکن بود حمله به ایران در پی داشته باشد، از قید حمله گذشته است.

همان طور که کارلسون و بسیاری از تحلیل گران میگویند، حمله به ایران به سرعت به یک جنگ تمام عیار بدون پیروزی قطعی تبدیل خواهد شد.

جیم ریچ یکی از سناتور‌هایی که برای تصمیم گیری در ساعات اولیه حادثه در کاخ سفید حاضر شده بود نیز گفته: کسانی که از رییس جمهور بابت تصمیمش انتقاد میکنند باید خدا را شکر کنند که قرار نیست تصمیم گیرنده باشند. من شاهد دودلی شددید ترامپ بر سر این ماجرا بودم.

تصمیم دقیقه نودی ترامپ از یک جنبه دیگر نیز حائز اهمیت است؛ این تصمیم با تصمیمات سایر روسای جمهور امریکا از چند نظر متفاوت بود.

یادداشت‌ها و دیدار‌ها را که کنار بگذارید، کسانی که در حلقه مورد اعتماد ترامپ حضور داشتند کمتر از غرایز او در تصمیم گیری هایش موثرند. از طرفی ترامپ به مشاوران درجه یکی نظیر وزیر دفاع (سنا هنوز وزیر دفاع دولت را تایید نکرده و شش ماه است آمریکا وزیر دفاع ندارد) دسترسی نداشته.

ترامپ چندین هفته است که سعی میکند در برابر هر گونه تصمیم مبنی بر انتقام گیری نظامی علیه ایران را به تاخیر بیاندازد و این چندین هفته نهایتا به صبح روز پنجشنبه منتهی شد که او با خبر انهدام یک فروند پهپاد امریکایی در خلیج فارس از خواب بیدار شد.

به گفته نیویورک تایمز، ساعت ۷ صبح روز پنجشنبه یعنی فردای حمله ایران به پهپاد آمریکایی، جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ و پاتریک شاناهان جانشین وزیر دفاع که هفته گذشته استعفای خود را تقدیم رییس جمهور کرده بود، به همراه مارک اسپر وزیر منتخب دفاع (که هنوز رای اعتماد سنا را نگرفته)، مایک پمپئو وزی خارجه و جنرال جوزف دانفورد رییس کل ستاد مشترک نیرو‌های نظامی آمریکا برای صبحانه کاری در کاخ سفید حضور داشتند.

به گفته مقامات دولت آمریکا که نیویورک تایمز از آن‌ها نامی نبرده است، بعد از جلسه اولیه میان این افراد، جلسه‌ای به همراه سایر مشاوران ترامپ با رییس جمهور در ساعت ۱۱ صبح برگزار شد که قرار بود دراین جلسه گزارش حمله انتقام گیرانه علیه ایران را تقدیم رییس جمهور کنند.

به گفته این مقامات مساله تعداد تلفات ناشی از این حمله نیز در جلسه مورد بحث قرار گرفته است، اما طبق معمول ترامپ تنها به تیم نزدیک به خودش اعتماد کرده. در میان این تیم میتوان به لیندسی گراهام سناتور جمهوری خواه آمریکایی اشاره کرد. گراهام نیز پیشنهاد حمله متقابل به ایران را داده است.

۳ بعد از ظهر همان روز ترامپ میزبان سران کنگره بوده تا به آن‌ها گزارشی درباره پاسخ‌های احتمالی به ایران را بدهد. افراد حاضر در این گروه نیز مطمئن بودند ترامپ قرار است به ایران حمله کند.

ترامپ در این جلسه فهرستی از گزینه‌های حمله که ماه هاست به عنوان پاسخ احتمالی به ایران در صورت حمله ایران به نفت کش‌ها در نظر گرفته شده را به حضار ارائه داد. این لیست در نهایت به دو آلترناتیو کاهش پیدا کرد. در میان این‌ها تاسیساتی نظیر رادار و باتری‌های موشکی ایران دیده می‌شود.

مقامات دولت ترامپ روز جمعه اعلام کردند که تیم امنیت ملی ترامپ متفق القول خواستار پاسخ گویی به ایران بوده اند و همگی با گزینه نهایی‌ای که به ترامپ پیشنهاد شده بود موافقت کردند. اما مقامات نظامی به نیویورک تایمز گفته اند که ژنرال دانفورد از تبعات درگیری نظامی با ایران ابراز نگرانی کرده و هشدار داده که این حمله نیرو‌های آمریکایی در منطقه را با مشکل و خطر مواجه خواهد کرد.

پمپئو نیز اعلام کرده تحریم‌های اقتصادی علیه ایران کارساز بوده و درآمد‌های نفتی ایران را کاهش داده، اما با این وجود از پاسخ نظامی علیه نقاط مشخصی از ایران موافقت کرده است. او تاکید کرده تحریم‌ها یاقتصادی آثار بلند مدتی بر ایران خواهند داشت و این همان چیزی است که دولت میخواهد. برخی نزدیکان ترامپ نگران بودند که این استراژی عملا کارآیی تحریم‌ها را که کارساز بوده از بین ببرد.

در نهایت ساعت ۷ بعد از ظهر به مقامات ارشد دولت آمریکا گفته شده که حمله قرار است بین ساعات ۹-۱۰ شب انجام شود.

ترامپ در مصاحبه با ان بی سی و د. رتوییتر خود به تغییر تصمیمش اشاره کرده وگفته ده دقیقه مانده به حمله نظرم عوض شد.

او گفت: من خطاب به ژنرال‌ها پرسیدم میخواهم بدانم چند نفر در اثر این حمله جانشان را از دست خواهند داد؟ ژنرال‌ها گفتند حدود ۱۵۰ نفر. من یک دقیقه فکر کردم و گفتم، میدانید، آن‌ها یک پهپاد بدون سرنشین را منهدم کرده اند. یک هواپیما. هر چیزی میخواهید اسمش را بگذارید و حالا ما میخواهیم ۱۵۰ نفر را احتمالا ظرف یک ساعت و نیم اینده به کشتن دهیم. من نمیخواستم. من فکر نمیکنم این (پاسخ) مناسب بوده باشد.

اما آمار مربوط به کشته شدن ۱۵۰ نفر را ژنرال‌های ارتش به ترامپ نداده اند. این آمار را یک وکیل به ترامپ داده.

بر اساس برآورد‌های پنتاگون تعداد تلفات این حمله، بسته به اینکه در طول روز انجام شود که همه نیرو‌ها بر سرکارند یا در ساعات شب قبل از غروب انجام شود یعنی همان طور که برنامه ریزی شده بود، متفاوت است.

این ارزیابی‌ها از طریق مشاور کاخ سفید، پت کیپولون و بدون تایید شاناهان و دانفورد به دست وکلای کاخ سفید و سپسس به دست رییس جمهور رسیده است. بر اساس این ارزیابی‌ها ترامپ نظرش را تغییر داده است.

وکلای پنتاگون معمولا در مورد تعداد تلفات و خسارات دخالت میکنند. این برآورد‌ها عمدتا سیال و بر مبنای حدسیات است و اصولا غیر ممکن است که بتوان تعداد و میزان دقیق خسارات یک حمله را برآورد کرد، اما دخالت این وکلا در نهایت به دور زدن نفوذ بولتون بر رییس جمهور منتهی شده است.

خواسته یا ناخواسته ترامپ این تلفات را با کارلسون و سایر افرادی که نسبت به حمله نظامی تردید داشتند در میان گذاشته است.

جک کین معاونت بازنشسته ارتش که به ترامپ بسیار نزدیک است به نیویورک تایمز گفته یکی دریگر از فاکتور‌هایی که منجر به تجدید نظر ترامپ شده را برشمرده و گفته: رییس جمهور اطلاعاتی را دریافت کرده که نشان میداده سران امنیت ملی ایران از اینکه فرماندهان نظامی تصمیم به انهدام پهپاد گرفته اند خشم گین بوده اند.

او گفته در میان این افرادی که از تصمیم فرماندهان خشمگین بوده نام قاسم سلیمانی نیز دیده می‌شود.

ژنرال کین گفته معلوم نیست فرماندهی که دستور سرنگونی پهپاد را داده تحت دستور مقام بالاسری خود یا شخصیت مهمی بوده یا خیر. اما در هر صورت این اطلاعات ترامپ را تحت تاثیر قرار داده و او نگران خطر افزایش تنش بر سر موضوعی شده که تعمدا از مقامات عالی ایران سر نزده است.

او مدعی شده این امر برای رییس جمهور مسجل شده بود، اما او ترجیح داد دلیل عدم حمله اش را به تعداد تلفات گره بزند. آنچه برای ترامپ اهمیت داشت مقایسه این حمله با حمله ایران بود. او نابودی باتری‌های موشکی و مردم ایران را با سرنگونی یک پهپاد مقایسه میکرد.

تصمیم نهایی گرفته شد و کشتی‌ها و هواپیما‌های آمریکایی در منطقه سرجایشان برگشتند. در کاخ سفید ترامپ تلویزیونش را روشن کرد تا تحلیل‌های کارلسون را در اخبار ساعت ۸ فاکس نیوز گوش کند. کارلسون گفت: جنگ‌های خارجی به شکست‌های سختی برای ایالات متحده امریکا منجر شده اند.

در حالی که هنوز تصمیم نهایی ترامپ اعلام نشده بود، کارلسون از رییس جمهور بابت مقاومتش در برابر مداخله نظامی علیه ایران تشکر کرد و گفت: همان افرادی که ۱۶ سال پیش ما را مجبور به جنگ با عراق کردند امروز خواستار جنگی جدیدند؛ این بار علیه ایران. رییس جمهور باید نسبت به این مساله با دید تردید نگاه کند.

اگر تلویزیون را روشن نگه میداشتید میدیدید که پیامی که برنامه ساعت ۹ فاکس اند فرندز مخابره میکرد، کاملا با پیام کارلسون در شرایطی که هنوز تصمیم ترامپ علنی نشده بود تفاوت داشت. شان هانیتی در فاکس اند فرندز اعلام کرد آمریکا هیچ چاره‌ای جز بمباران ایران ندارد.