کم‌تر از یک سال است، که اخبار متعددی از حمله سگ‌ها و یا ایجاد وحشت به واسطه حضور سگ‌ها در اماکن عمومی به ویژه پارک‌ها منتشر شده است، تیترهایی مانند «حمله یک سگ به دختر بچه‌ای در لواسان»، «این بار حمله صاحب سگ با چاقو به یک شهروند در ستارخان»، «نگهداری سگ آدم خوار در غرب تهران» و… نشان دهنده شیوع نگهداری از سگ در کشور به ویژه استان تهران و به خصوص در خانواده‌های مرفه در چند سال اخیر است.
بازار خرید و فروش سگ و پرورش آن نیز که هر روز داغ و داغ‌تر می‌شود، کافی است به یکی از برنامه‌های آگهی‌های خرید و فروش رایج مراجعه و کلمه «سگ» را جستجو کنید، تا با انواع آگهی‌ها اعم از فروش «توله سگ هاسکی» هر عدد ۸۰۰ هزار تومان، «فروش سگ بلک ژرمن موبلند» در شهریار، «سگ خانگی بازی گوش» در نیاوران، «سگ هاسکی ٢قلاده» به قیمت جفتی ۲ میلیون تومان در پردیس، «توله سگ آپارتمانی!!! سایزصفر ۳ ماهه» به قیمت ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در شهریار، «توله سگ ولش اسپرینگر» در شهریار، «سگ جک راسل» در تهرانپارس شرقی و… مواجه شوید.
بازار داغ سگ فروشی در تهران؛ از سگ جیبی تا غول بیابونی
فروشنده توله سگ ولش اسپرینگر، اظهار داشت: این توله سگ ولش اسپرینگر بسیار خاص و کمیاب در ایران و بسیار با هوش و آموزش پذیر است، که از پدر و مادر وارداتی با خط خونی بالا و عنوان دار به دنیا آمده و دارای شناسنامه و مدارک کامل و ضمانت اصالت و سلامت است.
وی در پاسخ به این سوال که جثه این سگ سبب وحشت شهروندان نمی‌شود، این گونه توضیح داد: این حیوان سگ است، ببر یا کروکودیل که نیست، که مردم از حضور آن بترسند، اما باید برای گرداندن سگ در اماکن عمومی نیز تبحر داشته باشی و نابلد نباشی.
فروشنده ۲ قلاده سگ هاسکی که سگ‌های وی جثه بزرگی داشتند، نیز به خبرنگار مهر گفت: هاسکی ها بزرگ هستند، اما بازیگوش و بچه دوستند و کاری به کسی ندارند، این سگ‌ها نگهبان نیستند، البته یکی از این ۲ قلاده به سگ نگهبان شباهت دارد.
وی که هر ۲ قلاده سگ خود را ۲ میلیون تومان برای فروش گذاشته بود، در پاسخ به این سوال که می‌توان سگ را بیرون از لانه و به پارک و اماکن عمومی نبرد، این گونه توضیح داد: خیر، سگ در لانه خود مدفوع نمی‌کند، باید هر روز سگ را بیرون ببرید، بگردانید، تا مدفوع کند و به خانه برگردد.
فروشنده سگ دیگری که ادعا داشت سگ وی آپارتمانی است، ۵۰۰ گرم وزن دارد و در جیب جا می‌شود، گفت: قیمت این سگ ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است و این قیمت زیاد برای آن است، که نمی‌توانید سگ ۳ ماهه پیدا کنید، که ۵۰۰ گرم وزن داشته باشد.
وی اضافه کرد: این سگ به خاطر سایز کوچکش مورد علاقه همه است و تا آخر عمر در یک کیف دستی کوچک جا می‌شود و اصلاً هم سر و صدایی نیست و اینکه مردم از آن نمی‌ترسند و سر و صدا هم نمی‌کند.
خرید و فروش و پرورش سگ آدمخوار و خطرناک در غرب تهران
در میان این سگ‌های به ظاهر دوست داشتنی که باید در پارک‌ها و معابر عمومی مدفوع کنند، سگ‌های بزرگ و عظیم الجثه و خطرناک و ممنوعه نیز یافت می‌شود، که بیشتر از بقیه افراد برای خود صاحب سگ نیز خطرناک است.
یکی از این سگ‌ها «پیت بول» است، که نگهداری این نوع سگ آمریکایی حتی در خود کشور آمریکا و کشورهای فرانسه، لهستان، آلمان، اسپانیا، ایتالیا، دانمارک، رومانی، سوئد، پرتغال، کانادا، ونزوئلا، پورتوریکو، اکوادر، استرالیا، فنلاد، نروژ، روسیه، اوکراین، بلاروس، ترکیه و سنگاپور ممنوع است، اما در کشور ما به لطف شبکه‌های مجازی و سعی افراد برای خودنمایی بیشتر و کپی برداری از اقشار مرفه جامعه نگهداری این سگ‌ها دیده و در کشور ما به راحتی خرید و فروش می‌شود.
یکی از فروشندگان پیت بول گفت: قیمت توله این سگ حدود ۳ میلیون تومان است و آسیبی به انسان نمی‌رساند و تنها خوی وحشی گری دارد.
وی که اصرار بر بی خطر بودن سگ خود داشت، افزود: افراد بسیاری در ایران حیوانات خطرناک‌تر نگه می‌دارند، هر سگ شیوه نگهداری خود را دارد و خطرناکی این سگ یک مزیت برای نگهبانی است.
سگ‌ها که تا چندی پیش تنها در مناطق بالای شهر تهران جولان می‌دادند، حال وارد شهرستان‌ها و دیگر مناطق نیز شده و در واقع نمادی برای مرفه بودن و وسیله‌ای برای جلب توجه شده‌اند.
نگهداری حیوان که شخص توانایی حفظ آن را ندارد تقصیر محسوب می‌شود
یک کارشناس حقوق در خصوص بحث حقوقی همراه داشتن سگ در معابر عمومی گفت: ماده ۵۰۱ قانون مجازات اسلامی در این خصوص تاکید کرده است که «هرگاه کسی به روی شخصی سلاح بکشد یا حیوانی مانند سگ را به سوی او برانگیزد یا هر کار دیگری که موجب هراس او می‌گردد مانند فریاد کشیدن یا انفجار صوتی انجام دهد و بر اثر این ارعاب، شخص بمیرد یا مصدوم گردد حسب مورد بر اساس تعاریف انواع جنایات به قصاص یا دیه محکوم می‌شود.»
مصطفی کردبچه اضافه کرد: همان طور که از متن این ماده مشخص است، در این ماده نگاه داشتن سگ به تنهایی جرم نیست ولی تحریک سگ برای وارد کردن آسیب به دیگران در صورت رخ دادن این آسیب مشمول دیه و قصاص می‌شود.
وی همچنین با بیان اینکه نگهداری سگ در قسمتی از محل عبور اگر سبب ترس عابر و یا راکب و عبور وی از محل دیگر و وارد آمدن خسارت به وی شود، مسئول این خسارت صاحب سگ است، اضافه کرد: ماده ۵۱۲ قانون مجازات اسلامی نیز تصریح دارد که «هرگاه شخصی در محل‌هایی که توقف در آنها مجاز نیست، توقف نماید یا شیء و یا حیوانی را در این قبیل محل‌ها مستقر سازد یا چیز لغزنده‌ای در آن قرار دهد و دیگری بدون توجه به آنها در اثر برخورد یا لغزش مصدوم شود یا فوت کند یا خسارت مالی ببیند، شخص متوقف یا کسی که آن شیء یا حیوان را مستقر نموده، ضامن دیه و سایر خسارات می‌باشد مگر آنکه عابر با وسعت راه و محل عمداً با آن برخورد کند که در این صورت نه فقط خسارت به او تعلق نمی‌گیرد بلکه عهده دار خسارت وارده نیز می‌شود.»
این کارشناس حقوق سپس به ماده ۵۲۲ و تبصره آن اشاره کرد و افزود: در تبصره یک این ماده آمده است «نگهداری حیوانی که شخص توانایی حفظ آن را ندارد، تقصیر محسوب می‌شود.»
خلأ قانونی در برخورد با سگ گردانان داریم
وی گفت: ماده ۵۲۲ تاکید دارد که «متصرف هر حیوانی که از احتمال حمله آن آگاه است باید آن را حفظ نماید و اگر در اثر تقصیر او، حیوان مزبور به دیگری صدمه وارد سازد، ضامن است. ولی اگر از احتمال حمله حیوان آگاه نبوده و عدم آگاهی ناشی از تقصیر او نباشد، ضامن نیست.»
کردبچه افزود: متأسفانه شاهد خلأ قانونی فراوانی در خصوص سگ گردانی در معابر عمومی و نیز خودروها هستیم، که این خلأ در کشورهای دیگر مانند آمریکا و برخی کشورهای اروپایی دیده نمی‌شود، به عنوان مثال قانون «پوپ اسکوپ» در آمریکا تصریح دارد که «صاحب حیوان باید مدفوع سگ خود را از کوچه‌ها یا پارک‌ها جمع کند و در غیر این صورت صاحب سگ ۲۵ الی یک هزار دلار جریمه می‌شود.»
وی اضافه کرد: در کشورهای غربی حتی برای مدفوع سگ نیز قانون وجود دارد، یا حتی برای صدای سگ در خانه و آزار دیگران قانون وجود دارد، که پس از اخذ تعهد کتبی از صاحب سگ، در صورت تداوم این صدا، سگ به بازداشتگاه حیوانات پر سرو صدا منتقل و تحت آموزش قرار می‌گیرد.
این کارشناس حقوق گفت: در کشورهای غربی قوانینی برای طول قلاده سگ، جلوگیری از وحشت عمومی در هنگام سگ گردانی و… وجود دارد، اما در کشور ما بر پایه فرهنگ مردم، شاهد گرداندن سگ در اماکن عمومی به شکل امروزی نبودیم، اما حال که این فرهنگ غربی وارد کشورمان شده است، نیازمند تعیین قوانینی در این خصوص هستیم.
سگ گردانی در معابر عمومی جرم مشهود است
این اظهارات در حالی صورت می‌گیرد، که یک مقام قضائی در شهرستان‌های شرقی استان تهران گفت: همان طور که سخنگوی قوه قضایه تاکید کرد، با هرگونه سگ گردانی در معابر عمومی برخورد خواهد شد و این اقدام جرم است.
وی همچنین تاکید کرد: موضع قوه قضائیه در این خصوص توسط سخنگو اعلام شده است، به نیروی انتظامی نیز برای برخورد با این پدیده اعلام شده است و این جرم مشهود است، که نیروی انتظامی می‌تواند با این جرم برخورد کند.
دادستان عمومی و انقلاب ورامین نیز در اظهار نظری از برخورد با سگ گردانی خبر داده و گفته است: اگر نگهداری سگ و سگ گردانی در معابر عمومی صورت گرفته و عفت عمومی جامعه، نظم و آسایش عمومی را زیر پا بگذارد، مصداق جرم است و با آن برخورد می‌شود.
شریعتی، رئیس حوزه قضائی لواسان نیز چندی پیش در دستوری کتبی به کلانتری ۱۶۶ لواسان با بیان اینکه تردد سگ در اماکن عمومی ممنوع است، از مأموران شهرداری خواسته بود با مشاهده چنین صحنه‌ای مراتب ممنوعیت را به صاحب سگ تذکر دهند و در صورت عدم تمکین وی، با اطلاع به مأموران انتظامی صاحب سگ بازداشت شود.
حسن ابراهیمی بسابی دادستان عمومی و انقلاب شهرستان دماوند نیز تاکید کرد: حمل سگ در داخل خودروها در این شهرستان نیز ممنوع بوده و در صورت مشاهده چنین مواردی با یادداشت پلاک خودروهای حامل سگ، صاحبان خودرو برای اخذ توضیح و موارد قانونی مرتبط با آن احضار می‌شوند.
با پرورش دهندگان سگ‌های خطرناک در غرب تهران برخورد می‌شود
معاون اجتماعی فرمانده انتظامی غرب استان تهران نیز با بیان اینکه حمل و نگهداری سگ در داخل خودرو ممنوع است، اظهار داشت: چنانچه همکاران بنده با مواردی از گرداندن سگ در داخل خودرو مواجه شوند به شدت برخورد خواهند کرد.
سرهنگ مهدی سرپناه در ادامه به قانون مجازات اسلامی اشاره کرد و افزود: دقیقاً عنوان نگهداری سگ جرم نیست، اما در ۳ ماده قانون مجازات اسلامی اعم از ۵۰۱، ۵۱۲ هر عملی که موجب ترس، مصدومیت و یا مرگ شخص شود، صاحب سگ به پرداخت دیه محکوم می‌شود، توقف سگ در مکانی که نباید متوقف شود، در صورتی که دچار خسران و زیان عابران شود، نیز سبب پرداخت خسارت صاحب سگ و عامل این خسران خواهد شد.
وی گفت: ممکن است، سگ به عابرین حمله کند و از این باب هر آسیبی به رهگذران یا شخص قربانی وارد شود، باید توسط صاحب سگ جبران شود و در مجموع حمل سگ در خودروها و یا عبور آن در اماکن عمومی اقدام منکری است و هیچ انسان هنجار و شهروند متشخصی این وضعیت را قبول نمی‌کند.
معاون اجتماعی فرمانده انتظامی غرب استان تهران در پاسخ به این سوال که «اگر سگ به کسی حمله نکند، تکلیف چیست؟» گفت: به طور کلی سگ گردانی و نیز حمل سگ در داخل خودرو ممنوع است.
سرپناه در پاسخ به این سوال که «آیا با پرورش دهندگان سگ‌های خطرناک مانند پیت بول و دیگر انواع سگ که در شهریار استقرار دارند، برخوردی می‌شود، یا خیر» اظهار داشت: ما هرجایی پرورش هر نوع حیوان، مواد خوراکی و… را مشاهده کنیم، که به ادامه حیات بشری و زندگی عادی شهروند خسارت وارد کرده و عرف و قانون آن را قبول نمی‌کند، به شدت برخورد خواهیم کرد.
در هر صورت نباید در خصوص گرداندن سگ در اماکن عمومی و محل‌هایی که مردم از آن استفاده می‌کنند، بی تفاوت بود، سگ از دیرباز در فرهنگ کهن ایرانی در کنار انسان زندگی می کرده است، اما محل نگهداری سگ جدای از انسان بوده و نمی‌بایست این جدایی محل زندگی را از بین برد و در برابر حضور سگ‌ها در محلی که برای انسان‌ها و آسایش، تردد و امنیت آنها در نظر گرفته شد، ساکت بود.
افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفتوگو با جامعه ایرانی:
اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتوگو با جامعه ایرانی تشریح کردند: