تاکید رهبران جهان بر مبارزه برای صلح

جامعه ایرانی– مانا اسکویی* در روزنامه جهان صنعت نوشت: ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ یعنی ۱۰۰ سال پیش فرمانده عالی ارتش امپراتوری آلمان، با امضای پیمان صلح ورسای یا قبول شکست مقابل متفقین (فرانسه و انگلیس) به جنگ چهار ساله اول جهانی (۱۹۱۸- ۱۹۱۴) که به کشته و ناپدید و زخمی شدن و معلولیت بیش از ۲۰ میلیون نفر انجامید نیز به‌طور رسمی پایان بخشید.
دو روز بیش از این یعنی ۹ نوامبر ۱۹۱۸ با پایان گرفتن عمر امپراتوری آلمان، رژیم جمهوری در این کشور استقرار یافت؛ دو رویدادی که ۲۰ سال بعد هرکدام به سهم خود و البته در کنار بحران اقتصادی سال‌های پایانی دهه ۳۰ میلادی موجبات روی کار آمدن نازیسم در آلمان را فراهم آوردند که به جنگ جهانی دوم منجر شد.
جهان و به‌طور خاص اروپا که به کمک توان و مداخله نظامی آمریکا و به قیمت مرگ و ویرانی بی‌حد و حساب از جنگ جهانی دوم رها شده بود، طی ۵۰ سال و در شرایط دوقطبی شدن و توازن نظامی آمریکا و شوروی و دوران موسوم به جنگ سرد، اما قدر صلح و آرامش را دانستند چراکه هنوز زخم‌های برآمده از دو جنگ ویرانگر بر جسم و روح مردم التیام نیافته بود و ترس از بروز جنگ جهانی سوم نیز دولت‌ها به‌ویژه دوایر قدرت را از بروز ترور و خونریزی و مرگ و کشتار برحذر می‌داشت.
با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و به عنوان نماد کمونیسم، خراب کردن دیوار برلین، از آغاز دهه ۹۰ میلادی جهان دوره تازه‌ای را آغاز کرد که دیگر نه‌تنها از دوقطبی خارج شده بود که بلوک‌های چندگانه قدرت، بازی را در دست گرفته و در کنار انفجار تکنولوژیکی به ویژه در حوزه دیجیتالی، جهان به سمت‌و‌سویی کشیده شد که اگرچه احتمال بروز جنگ جهانی سوم، چندان قابل بحث نیست، اما با نگاه به آنچه در سه دهه گذشته در کره خاکی به وقوع پیوسته، فقط بروز جنگ به مفهوم کلاسیک آن نیست که جهان را تهدید می‌کند بلکه بحران در تمام حوزه‌ها از محیط‌زیست و گرمایش زمین و بلوک‌بندی‌های سیاسی و اقتصادی بزرگ و کوچک گرفته تا نابخردی بسیاری از سیاست‌ورزان و اداره‌کنندگان کشورها و به تبع آن بحران‌های منطقه‌ای و بروز و شیوع تروریسم از نوع فیزیکی تا سایبری، همه و همه پیامدهایی دارند که بیشتر و گسترده‌تر از یک جنگ جهانی کلاسیک، زندگی در کره خاکی را فرسوده و تهدید به ویرانی می‌کند.
در یک هفته گذشته که امروز به پایان ‌رسید در فرانسه، مراسم زیادی به مناسبت یادبود پایان جنگ ۱۹۱۸ برگزار شد که در کنار آن نزدیک ۷۰ نفر از رهبران و سران جهان در پاریس گرد آمدند تا به قول رییس‌جمهور فرانسه در «راه مبارزه برای صلح» تلاش کنند.
صدالبته نفس برگزاری چنین مراسمی و این‌گونه نشست‌ها را نمی‌توان نفی کرد اما در میان همین رهبران فراوان هستند کسانی که با تفکرات و تصمیمات خود، سبب‌ساز بسیاری از مشکلات جهان شده و هستند.
به هر حال امید است که با غلبه منطق، خرد جمعی و عقلانیت بر زور و جهالت و یکسونگری در جهان، مبارزه برای صلح از شعار به واقعیت نزدیک شود؛ آرزویی که به طور قطع در واژه‌هایی چون فاشیسم، نازیسم، پوپولیسم، ناسیونالیسم افراطی، تروریسم و امثال آن هیچ‌گاه نمی‌گنجد.
* تحلیلگر مسائل سیاست بین‌الملل