کارشناسان و صاحبنظران معماری و شهرسازی و مدیریت شهری بر این باورند که پایتخت به سندروم الگوبرداری نابه‌جا و بدعت گذاری غلط مبتلاست.
کارشناسان مدیریت شهری بر این باورند سندروم موجود در پایتخت به شکلی است که در هر گوشه‌ای از مناطق ۲۲ گانه پایتخت، هنگامی که بدعتی تازه در معماری و شهرسازی و مدیریت شهری اتفاق می‌افتد، شاهد این موضوع هستیم که از شمال شهر این الگو بسط پیدا می‌کند و مناطق مرکزی و جنوب پایتخت از آن الگوبرداری می‌کنند.
ذکر این نکته ضروری است که منازل شمال پایتخت به عنوان الگو برای ساخت و ساز‌های جنوب و مرکز پایتخت شناخته می‌شوند و سازندگان ساختمان بدون توجه به ظرفیت و شاخص تراکم جمعیت منطقه خود نسبت به الگوبرداری ساخت ساختمان از مناطق شمالی پایتخت اقدام می‌کنند.
هنگامی که ساخت و ساز ساختمان با هر زحمتی به پایان می‌رسد و مالک ساختمان با دریافت و یا بدون دریافت پایان کار اقدام به بهره‌برداری از ساختمان می‌کند، دیری نمی‌گذرد شاهد این موضوع هستیم اندک مالکان و ساکنان ساختمان به بهانه زیباسازی محوطه بیرونی ساختمان و با هدف جلوگیری از پارک حاشیه‌ای در خیابان‌های مجاور ساختمان اقدام به جایگذاری انواع موانع می‌کنند تا از پارک وسایل نقلیه در خیابان‌های مجاور ساختمان جلوگیری کنند.
اقدامی که پیش‌تر کاسبان برای جلوگیری از پارک وسایل نقلیه رو به روی محل کسب خود انجام می‌دادند و با قرار دادن چارپایه، کله قندی، دوک و زنجیرکشی آن‌ها به هم، مانع از پارک وسایل نقلیه رو به روی مغازه خود می‌شدند.
حال امروزه این اقدام از محل کسب افراد به منازل مسکونی آن‌ها بسط پیدا کرده است و با همان سیاست خود مبنی بر جلوگیری از پارک وسایل نقلیه در پیرامون ساختمان خود اقدام به ایجاد موانعی در خیابان‌های اطراف ساختمان می‌کنند.
این موانع در محیط شهری و شریان‌های اصلی به وضوح مشاهده می‌شود و مثال بارز آن انواع اداره‌های دولتی و خصوصی هستند که بدون توجه به این موضوع که آیا در معبر آن‌ها پارک وسایل نقلیه ممنوع است یا خیر اقدام به قرار دادن موانع پیرامون ساختمان خود می‌کنند تا از پارک وسایل نقلیه گذری جلوگیری کنند و به اصطلاح خیابان‌های اطراف شرکت آن‌ها شلوغی بصری نداشته باشند.
حال این پرسش به وجود می‌آید آیا مراکز اداری دولتی و خصوصی بدون آن که تابلویی از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی مبنی بر پارک ممنوع در معابر آن‌ها نصب شود می‌توانند به صورت خودجوش اقدام به اشغال فضای پارک پیرامون ساختمان با قرار دادن اجسام متفاوت کنند یا خیر؟
با مشاهده این شکل مانع گذاری برای جلوگیری از پارک حاشیه‌ای در معابر اطراف ساختمان‌ها، پرسشی مطرح می‌شود که چه علتی وجود دارد ساختمان‌های بلند مرتبه و چند طبقه نوساز اقدام به قرار دادن انواع گلدان‌های سیمانی در معابر پیرامون ساختمان خود کرده‌اند.
هنگامی که از معابر و شریان‌های اصلی پایتخت به سمت خیابان‌های مسکونی حرکت می‌کنید، شکل متفاوتی از سد معبر را در خیابان‌های اطراف ساختمان‌های نوساز مشاهده می‌کنید و آن هم قرار دادن و جایگذرای گلدان سیمانی است که به نام زیباسازی محله‌ای انجام شده، اما پشت آن همان سیاست جلوگیری از پارک حاشیه‌ای خودرو‌های گذری در خیابان‌های اطراف ساختمان محل سکونت افراد است که از محل کسب و اداره‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی به ساختمان‌های مسکونی بسط پیدا کرده است.
گلدان‌هایی که در نگاهی کوتاه به آن می‌توان متوجه شد که صرف قرار دادن آن‌ها در معابر و پیاده‌راه زیباسازی محیطی نیست و تنها هدف آن‌ها تصاحب معابر پیرامون ساختمان است تا بدین وسیله از پارک وسایل نقلیه گذری جلوگیری شود.
سال به سال که می‌گذرد شکل تصاحب معابر از سوی افراد تغییر می‌کند و به روز می‌شود و هر ساله رنگ و لعابی دیگر به خود می‌گیرد، اما همچنان سندروم تصاحب معابر خیابان از سوی برخی از افراد وجود دارد.
سندرومی که ابتدا با قرار دادن چارپایه‌ای ساده جلوی درب مغازه‌ها انجام شد و با گذشت زمان چارپایه‌ها جای خود را به موانعی چون دوک و کله قندی و زنجیرکشی داد و امروزه افراد دوستدار محیط زیست شده‌اند و سندروم تصاحب معابر را پشت گلدان‌های بزرگ سیمانی پنهان کردند و با قرار دادن چند شاخه گل در آن‌ها خود را دوستدار محیط زیست و طرفدار زیباسازی پایتخت نشان می‌دهند و هم به صورت پنهانی خود را جزء شایستگان خلف افرادی می‌دانند که تهران و معابر آن را جزء ملک پدری شخصی خود می‌دانند.
سرهنگ مسلم موسوی جانشین معاون اجتماعی پلیس راهور فاتب در این باره گفت: پلیس راهور تنها وظیفه دارد با خودرو‌هایی که در معابر پارک ممنوع همچون معابر، بزرگراه، جلوی در پارکینگ توقف می‌کنند برخورد کند و نسبت به انتقال آن‌ها به پارکینگ اقدام کند.
جانشین معاون اجتماعی پلیس راهور فاتب افزود: جمع آوری موانعی که موجب بسته شدن یک مسیر و یا معابر می‌شود بر عهده شهرداری تهران است و مدیران و مسئولان شهری باید نسبت به این موضوع جهت جمع آوری موانع اقداماتی را انجام دهد.
موسوی ادامه داد: شهرداری تهران باید به پاکسازی معابر شهری از موانع اقدام کند تا دیگر افراد به بهانه‌های مختلف سعی در ایجاد حریم برای ملک و محل کسب خود نداشته باشند.
محمد علیخانی رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران درباره مشکل به وجود آمده در حوزه تصاحب معابر از سوی برخی از افراد گفت: متاسفانه خلاء‌های قانونی موجب شده در مدیریت معابر پایتخت، شاهد به وجود آمدن بسیاری از مشکلات باشیم که تصاحب معابر یکی از آن‌ها است.
رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران با اشاره به مدیریت پارک هوشمند حاشیه‌ای ادامه داد: مدیریت هوشمند پارک حاشیه‌ای جزء مواردی است که معاونت ترافیک و حمل و نقل شهرداری تهران به آن توجهی نشان داد و در مقابل اجرای آن مقاومت کرده است.
علیخانی ادامه داد: اگر این روز‌ها شاهد هستیم معابر به وسیله گلدان و دیگر موانع بسته می‌شود، علت آن سهل انگاری صورت گرفته از سوی شهرداری تهران است و آن هم طرح پارک هوشمند حاشیه‌ای است که اگر به وقت خود اجراء می‌شد، دیگر شاهد تصاحب معابر از سوی نهاد‌ها و منازل مسکونی نبودیم.
وی تاکید کرد: مصوبه ساماندهی پارک حاشیه‌ای مربوط به سال گذشته است که تا به امروز در اجرای آن اهمال شده است.
علیخانی گفت: متاسفانه شاهد هستیم معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران به سازمان طرح ترافیک تبدیل شده است و تمام وقت خودشان را روی طرح ترافیک گذاشته و از دیگر مسائل غافل شده‌اند که این کار خلاف است.
وی افزود: اصل طرح ترافیک را قبول داریم، اما باید اعلام کنم که در اجرای آن ناشیانه عمل شد، زیرا ساختار‌ها آماده نبود و نامناسب بودن زیر ساخت‌ها موجب نارضایتی مردم شد.
رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران تصریح کرد: سابقه نداشته است معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران شخصا به موضوع طرح ترافیک ورود کند، زیرا ما پیش‌تر سازمان ترافیک داشتیم که واحدی مستقل بود و مدیر آن کار‌های مربوط به طرح ترافیک را انجام می‌داد، اما امروز شاهد هستیم معاون حمل و نقل و ترافیک موضوع طرح ترافیک را به اولویت اول و آخر خود تبدیل کرده و تمام توان خود را روی این موضوع گذاشته و مسائل دیگر را تعطیل کرده است.
منطقه ۳ تهران جزء مناطقی است که این شکل از سد معبر در معابر آن بیش از مناطق دیگر به چشم می‌خورد، علی وفقی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری منطقه ۳ تهران، در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،در این باره اظهار کرد: هیچ مغازه و یا آپارتمانی حق ندارد هیچ قسمتی از پیاده‌راه یا سواره‌راه را با استفاده از موانع اشغال کند.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری منطقه ۳ ادامه داد: ما بار‌ها با منازل و مغازه‌ها و حتی در چندین نوبت با بیمارستان‌هایی که اقدام به اشغال معابر می‌کردند، برخورد و سد معبر آن‌ها را رفع کردیم.
وفقی افزود: بار‌ها مشاهده شد که بیمارستان‌های دایر در منطقه ۳ تهران با قرار دادن انواع موانع مانند گلدان‌های بزرگ قسمتی از پیاده راه و سواره راه را اشغال کرده بودند و تیم‌های رفع سد معبر شهرداری منطقه با آن‌ها برخورد کردند.
وی بیان کرد: هیچ نهادی و یا سازمان و آپارتمانی حق ندارد قسمتی از پیاده راه یا سواره راه را اشغال و تصاحب کند و این اقدام از سوی آن‌ها برای شهرداری منطفه قابل قبول نیست، زیرا این اقدام نه تنها حق افراد پیاده را از آن‌ها سلب می‌کند، بلکه در مواقعی که سد معبر به خیابان‌ها بسط پیدا می‌کند، شاهد هستیم بار ترافیک معابر منطقه افزایش پیدا می‌کند و این اقدام در کنار نبود پارکینگ به اندازه مورد نیاز در منطقه موجب افزایش نارضایتی‌های مردمی می‌شود.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری منطقه ۳ افزود: تیم‌های سد معبر شهرداری در صورت مشاهده سد معبر اقدام به برخورد با عاملان آن می‌کنند و باید به این نکته اشاره کرد که برخورد با ماموران از سوی عاملان سد معبر و نبود نیرو به اندازه کافی در گاهی از موارد سرعت برخورد و رفع سد معبر را کٌند می‌کند.
وفقی در پاسخ به این سئوال که چرا شهرداری از بازوی قدرت قانونی خود استفاده نمی‌کند؟ گفت: اگر سد معبر طولانی باشد و یا عاملان آن در مقابل نیرو‌های ما در اکیپ سد معبر مقاومت کنند، آن زمان می‌توان از قدرت قانونی شهرداری استفاده کرد، اما باید به این نکته توجه داشت این امر پروسه‌ای زمان بر است، زیرا روند قضایی ممکن است به طول بینجامد.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری منطقه ۳ ادامه داد: در مواردی که ممکن است سد معبر طولانی باشد، استفاده از قدرت قانونی شهرداری امکان پذیر است، اما در سد معبر کوتاه مدت استفاده از بازوی قانونی شهرداری جوابگو نیست.
وفقی تاکید کرد: تیم‌های سد معبر شهرداری اگر سد معبری را از سوی نهادی یا آپارتمانی مشاهده کنند، خود برای رفع سد معبر وارد عمل می‌شوند و مردم نیز می‌توانند با مشاهده هرگونه سد معبری در محل زندگی خود با تماس با سامانه ۱۳۷ آن را گزارش کنند تا تیم‌های سد معبر شهرداری مناطق برای رفع سد معبر صورت گرفته، اقدام کنند.
وی ادامه داد:، اما در بعضی از موارد شاهد هستیم که مالک آپارتمان یا واحد تجاری یا مغازه داری قسمتی از پیاده راه را که مشکلی در رفت و آمد عموم مردم و ترافیک منطقه ایجاد نمی‌کند را با قرار دادن وسائل تزئینی مانند گلدان اشغال می‌کند که این اقدام هیچگونه نارضایتی و اخلالی در عبور و مرور مردم به وجود نمی‌آورد که باید این اقدام را از دیگر سد معبر‌های ایجاد شده در سطح معابر جدا دانست.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری منطقه ۳ در پاسخ به این سئوال که چرا گاهی جدیتی از سوی تیم‌های سد معبر برای رفع سد معبر برخی از ساختمان‌ها و مغازه‌های تجاری دیده نمی‌شود، گفت: اگر شهروندان گزارش سد معبر خود را به سامانه ۱۳۷ اعلام کنند، درخواست آن‌ها ابتدا در مرکز ثبت و سپس به مناطق ارسال می‌شود و در نهایت از شهرداری مناطق به نواحی برای پیگیری و رفع مشکل ارسال می‌شود.
وفقی ادامه داد: این نوع اقدام موجب می‌شود که چندین نهاد برای رفع سد معبر گزارش شده پیگیر شوند و دیگر ماموران سد معبر ما نمی‌توانند از کنار موضوع به سادگی عبور کنند، زیرا باید پاسخگوی عملکرد خود باشند.
وی تاکید کرد: تا زمانی که گزارش ارسال شده به سامانه ۱۳۷ به سرانجام نرسد، گزارش در مرکز باز می‌ماند و اگر سلیقه‌ای عمل شود به راحتی قابل شناسایی است و تا اطلاعات درباره گزارش ارائه شده تکمیل نشود، آن پیام در سامانه بسته نمی‌شود.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری منطقه ۳ ادامه داد: تقاضای من از شهروندان این است اگر سد معبری در مناطق، معابر و یا محله مشاهده می‌کنند، به سامانه ۱۳۷ با عنوان سد معبر گزارش کنند تا همکاران با در مناطق به همراه تیم‌های سد معبر برای رفع آن اقدام عاجل را انجام دهند.
افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفت‌وگو با جامعه ایرانی:
اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگو با جامعه ایرانی تشریح کردند: