جامعه ایرانی- رئیس‌جمهور ترکیه پس از پایان نشست سه جانبه تهران درباره آینده سوریه و ترک تهران با انتشار توییتی ضمن مخالفت با تلاش های ارتش سوریه و روسیه براش پاکسازی ادلب از حضور تروریست‌ها تاکید کرد که کشورش هرگز در برابر «کشتار هزاران غیرنظامی بی گناه» در سوریه تماشاچی نخواهد بود و در این «بازی» مشارکت نمی‌کند.
به گزارش ایسنا، به نقل از شبکه خبری روسیا الیوم، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در توئیت‌هایی که جمعه شب به زبان‌های ترکی، عربی، انگلیسی و فارسی منتشر کرد، اظهار داشت: ما به عنوان دولت ترکیه از ابتدا در راستای مقابله با «کشتار غیرنظامیان» در سوریه مبارزه کردیم و از برادران سوری خود بدون هیچگونه تبعیضی حمایت کردیم و امروز نیز مانند گذشته نمی‌خواهیم به هیچ یک از برادرانمان در سوریه آسیبی وارد شود.
اردوغان گفت: اهمیتی که ما برای نشست سه جانبه در تهران قائل هستیم به خاطر اهمیتی است که ترکیه برای آینده برادران و خواهران سوری خود قائل است.
رئیس جمهور ترکیه افزود: ما در کنفرانس تهران آشکارا گفتیم، «راهکارهایی که در آنها حفاظت از جان غیرنظامیان سوری نادیده گرفته شوند، هیچ فایده‌ای به جز خدمت به منافع تروریست‌ها نخواهند داشت.»
وی در ادامه مدعی شد: «در صورتی که کشتار ده‌ها هزار غیرنظامی در راستای منافع دولت سوریه نادیده گرفته شود، ما هرگز در این بازی مشارکت نداشته و نظاره‌گر آن نخواهیم بود.نباید زیر پوشش مبارزه با تروریسم و مخالفت با طرح‌های جدایی طلبانه که هدف از آنها تضعیف تمامیت ارضی سوریه و امنیت ملی کشورهای همسایه است، با واقعیات موجود مخالفت کرد.»
وی در پایان گفت: «ما به عنوان کشوری که میزبان بیش از ۳.۵ میلیون سوری است، به تلاش برای برقراری “امنیت” جهت بازگشت داوطلبانه پناهجویان سوری و دستیابی به راه‌حلی دائمی برای درگیری‌ها در سوریه در چارچوب اصلی مشترک برای همه طرف‌ها ادامه خواهیم داد.»
اردوغان در حالی با تلاش برای آزادسازی ادلب مخالف کرد که در بند ۲ بیانیه پایانی نشست سه جانبه تهران تاکید شده است: [سه کشور] بر پایبندی مستحکم و مستمر خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه و همچنین اهداف و اصول منشور ملل متحد تأکید ورزیده و تصریح نمودند که این اصول از سوی همگان باید محترم شمرده شود. روسای جمهور تصدیق نمودند که هیچ اقدامی، فارغ از عامل/عاملان آن، این اصول را نباید تضعیف نماید. آنها تمامی تلاش ها به منظور ایجاد واقعیات جدید در صحنه میدانی به بهانه مبارزه با تروریسم را مردود شمرده و اراده خود برای ایستادگی در برابر مقاصد تجزیه طلبانه با هدف تضعیف حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و همچنین امنیت ملی کشورهای همسایه را ابراز نمودند.
اختلافی که از نشست تهران بروز پیدا کرد
موضع متفاوت با روسای جمهور ایران و روسیه و مخالف با توافق تهران از سوی رئیس جمهوری ترکیه در حالی پس از پایان نشست سه جانبه تهران ظهور و بروز پیدا کرد که او عملا در تهران نیز با همتایان ایرانی و روس خود اختلاف نظر داشت.
در حالی که رئیس جمهور ترکیه خواستار گنجانده شدن درخواست برقراری آتش بس در ادلب، در بیانیه نشست تهران بود روسای جمهوری ایران و روسیه با این درخواست مخالفت کردند و در این بیانیه تنها اعلام شد که سه کشور «وضعیت منطقه کاهش تنش ادلب را دنبال» می کنند.
دربیانیه پایانی سه کشور در روز جمعه، ۱۶ شهریور، در تهران اعلام شد که سه کشور « وضعیت منطقه کاهش تنش ادلب را دنبال کرده و تصمیم گرفتند تا همسو با اصول فوق الذکر و روح همکاری که در فرمت آستانه شکل گرفته است، به این موضوع بپردازند».
رجب طیب اردوغان خواستار گنجانده شدن عبارت درخواست آتش بس در ادلب در بیانیه پایانی نشست تهران بود.
وی تاکید کرد که ترکیه جان ساکنان ادلب و کسانی را که به آن شهر پناه برده‌اند تضمین کرده و «نمی‌توان جان این افراد را به رژیم اسد سپرد».
با این حال ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، گفت:«در ادلب تعداد غیرنظامیان زیاد است که باید به آنها کمک کنیم ولی باید به این موضوع نیز توجه داشته باشیم که عملیات‌های غیر سازنده از سوی گروه‌های تروریستی در این منطقه در جریان است».
پوتین: نجات تروریست‌ها به بهانه حمایت از غیرنظامیان مردود است
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه نیز در کنفرانس مطبوعاتی پس از نشست سران روسیه، ایران و ترکیه درباره سوریه در تهران ضمن اعلام مخالفت خود با تلاش‌هایی که برای استفاده از مساله حمایت از غیرنظامیان در سوریه در راستای نجات تروریست‌ها در آنجا انجام می‌شود، گفت: هرگونه پنهان‌کاری به بهانه حمایت از غیرنظامیان که هدفش نجات تروریست‌ها و وارد آوردن خساراتی به نیروهای دولت سوریه باشد را نمی‌پذیریم.
پوتین افزود: این هدف پنهان در واقع تلاش برای اتهام زنی به دمشق درمورد استفاده از مواد سمی در ادلب است و روسیه مدارک محکمی دارد که حاکی از آمادگی گروه‌های شبه‌نظامی برای این عملیات و این دست اقدامات تحریک آمیز هستند.
پوتین در ادامه گفت: در این نشست همتایان ایرانی و ترک خود را در جریان تلاش‌هایمان در شورای امنیت و سازمان منع سلاح‌های شیمیایی در راستای مقابله با این اقدامات قرار دادیم.
رئیس‌جمهور روسیه افزود: پیوستن گروه‌هایی از مخالفان مسلح سوریه به تلاش‌ها برای مبارزه با تروریسم مساله‌ای بسیار بااهمیت است و این امر به تقویت اعتماد میان گروه‌های سوری کمک می‌کند.
رئیس‌جمهور روسیه افزود: رهبران سه کشور در این کنفرانس روند اجرای قطعنامه‌های کنفرانس سوچی را با تمرکز بر آغاز کار کمیته قانون اساسی بررسی کردند و درمورد حمایت از تلاش‌های سازمان ملل برای تشکیل این کمیته با حضور نمایندگانی از دمشق، مخالفان و جامعه مدنی توافق کردند.
پوتین در ادامه گفت: کمیته قانون اساسی خواستار تعیین ملاک‌هایی برای نهادهای دولت سوریه جهت برقراری امنیت و آرامش برای تمامی شهروندان در چارچوب کشوری یکپارچه و برخوردار از حاکمیت ملی و تمامیت ارضی است.
رئیس‌جمهور روسیه در پایان اظهار داشت: سه کشور ایران، ترکیه و روسیه توجه بسیاری به هماهنگی تلاش‌هایشان برای بهبود وضعیت انسانی در سوریه و شکوفایی اقتصاد این کشور و نیز حل مشکلات اجتماعی آن دارند.
بر این اساس با توجه به اینکه شکاف میان نظرات ترکیه با ایران و روسیه درباره آینده ادلب و سوریه بیش از پیش عیان شده است این احتمال وجود دارد که اردوغان مسیر متفاوتی از توافق تهران را پیش بگیرد هر چند این احتمال به دلیل فشارهای بین المللی که به رهبری ایالات متحده آمریکا بر ترکیه تحمیل شده است هم چندان قوی نیست و عملا ترک‌ها چاره‌ای جز این ندارند که برای حفظ موقعیت منطقه‌ای و بین‌المللی خود در یک ائتلاف قدرتمند باقی بمانند.
افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفتوگو با جامعه ایرانی:
اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتوگو با جامعه ایرانی تشریح کردند: