روسیه و عربستان بیشترین سود را از تحریم ایران می‌برند

جامعه ایرانی– از زمانی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا خروج این کشور از برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام را اعلام کرد، واشنگتن متحدان خود را تحت‌فشار قرار داده که تا چهارم نوامبر تمام واردات نفت خود از ایران را متوقف کنند.

به گزارش جامعه ایرانی به نقل از اویل پرایس، علاوه بر این، در جلسه استماع ۲۶ ژوئن یکی از مقامات ارشد وزارت خارجه آمریکا تقریباً مطمئن بود که آمریکا هیچ پیشنهادی برای تمدید یا چشم‌پوشی از این ضرب‌الاجل را مطرح نخواهد کرد. این اظهارات باعث شکل‌گیری شرایط اضطراری شده و قیمت نفت را بیش از سه و نیم درصد افزایش داد.

بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران نیز در گفت‌وگوی اخیر خود با سی ان ان، اقدامات رئیس‌جمهور آمریکا را عامل افزایش قیمت نفت دانست. به‌هرحال افزایش قیمت‌ها به نفع اقتصادهای مبتنی بر نفتی مانند عربستان، روسیه و عراق است، به‌خصوص به دلیل اینکه آن‌ها می‌توانند جایگزین نفت ایران شوند.

ایران سومین تولیدکننده بزرگ نفتی در سازمان کشورهای صادرکننده نفت موسوم به اوپک است و در ماه می سال جاری میلادی حدود ۲.۷ میلیون بشکه نفت در روز صادرات نفت داشت. چین یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان حدود ۲۷ درصد از مجموع صادرات نفتی ایران را وارد می‌کند و پس‌ازآن هند با ۱۶ درصد، کره جنوبی با ۱۰ درصد، ژاپن با ۷ درصد و ترکیه با ۱۰ درصد قرار دارند.

با توجه به اینکه در طول سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ که ایران تحت تحریم‌های اقتصادی شدید قرار داشت، صادرات نفت این کشور (از حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۱ به حدود یک میلیون بشکه در انتهای سال ۲۰۱۳) به حدود روزانه یک تا یک و نیم میلیون بشکه رسید، بسته به اینکه چه تعداد از کشورها از درخواست کاخ سفید برای تحریم ایران پیروی کنند، انتظار می‌رود که صادرات نفت این کشور به حدود ۲۰۰ هزار تا یک میلیون بشکه در روز افت کند.

این کمبود باعث می‌شود کشورهای منطقه برای پر کردن این خلأ به سایر عرضه‌کنندگان رو کنند. برای مثال امتناع از واردات نفت ایران، ترکیه به دامان روسیه سوق می‌دهد.

در سال ۲۰۱۷ ترکیه در مجموع ۲۴.۹ میلیون تن نفت وارد کرده که بخش عمده آن (حدود ۵۰ درصد) از ایران بوده و باقی آن از عراق، روسیه، کویت و عربستان بوده است. واقعیت این است که عراق، دیگر عرضه‌کننده نفتی که ممکن است جایگزین ایران شود، انتخاب ریسکی و نوسانی محسوب می‌شود. اگر ترکیه محدودیت‌های درخواستی آمریکا را اجرایی کند، روسیه علاوه بر اینکه در حال حاضر عمده گاز مورد نیاز ترکیه را تأمین می‌کند، در نهایت بیش از ۶۰ درصد نفت این کشور را نیز تأمین خواهد کرد.

پیروز بعدی در صورت اجرایی شدن گسترده تحریم‌های آمریکا، عربستان است. افت شدید صادرات نفت ایران (برای مثال بیش از یک میلیون بشکه در روز) احتمالاً تولیدات عربستان را به سطحی خواهد رساند که از اواخر دهه ۱۹۶۰ بی‌سابقه بوده تا تقاضای بازار تأمین شود.

کره جنوبی به نوبه خود اعلام کرده که تا پایان ماه جولای به واردات نفت ایران پایان خواهد داد و تمام نقل و انتقالات خود را متوقف می‌کند. بر اساس گزارش بلومبرگ، این مسئله باعث می‌شود گزینه‌های ایران محدود به متقاعد کردن چین، بزرگ‌ترین مشتری ایران شود.